Kadifekale 2000 yıldır surlarıyla meşhur. Büyük İskender’den beri bu duvarlar İzmirlileri düşmandan ayırmış, yağmacıdan korumuş. Ama bir de aynı kentte yaşayan hemşerileri birbirinden ayıran duvarlar var. Önyargılarla örülen, birbirinin hayatına sırt döndükçe yükselen duvarlar. Kadifekale’nin surlarının içinde şimdilerde bu görünmez duvarlar sarsılıyor; belki yıkılmıyor ama çatlıyor. Büyükşehir Belediyesi’nin Kadifekale’de kurduğu Pagos Üretici Pazarı’ndaki 120 tezgahta, sadece üretici kooperatifleri ve Kadifekaleli kadınlar yer alıyor. Kordon’da yaşayıp, başıma bir şey gelir endişesiyle bir defa bile Kadifekale’ye çıkmamış; Ödemiş’in, Tire’nin en uzak köylerinde bu yaşa gelip İzmir’in merkezini hiç görmemiş; ömrünü Kadifekale’nin dar sokaklarında geçirmiş kadınlar, burada buluşuyor. İzmir’in kentlisi, köylüsü burada bir araya geliyor. Size tavsiyemiz, güneşli bir cumartesinizi Pagos’a ayırın, üreticilerle tanışın, alışveriş yapın, Kadifekaleli kadınlarla dertleşin, nefis böreklerinden, midyelerinden tadın, çay bahçesinde İzmir’in dört yanından gelmiş ziyaretçilerle sohbet edin. Emin olun, evinize dönerken yanınıza alışveriş filenizdekilerden fazlası kalmış olacak.
Arzu Uzun | Bornova Tarımsal Kalkınma Koop.
Arzu Hanım Çamiçi köyündenmiş. Ne mahsulleri varsa pazara getirdiklerini, bu hafta tezgahlarında en çok kereviz, pırasa ve ceviz olduğunu söylüyor. Pazardan çok memnunlar, “Orada burada pazara çıkmak için yer aramaktan kurtulduk. Burada ekmeğimizi çıkarıyoruz” diyor. Ceviz ve badem fidanlarını da Bornova Belediyesi vermiş. Belediyelerin desteği olmasa köylünün ayakta durmasının çok zor olduğunu anlatıyor.
Erdal Gündük | Torbalı Çapak Köyü Kalkınma Koop. – Atalık Tohum Topluluğu
Atalık Tohum Topluluğu geçen yıl kurulmuş. Torbalı’daki arazilerinde yerel tohumları çoğaltıyor ve burada sebze meyve üretiyorlar. Tohum takas etkinliklerine katılıyor, çoğalttıkları tohumları paylaşıyorlar. Ürettiklerini ise esas olarak Pagos ve Kültürpark’taki pazarlarda satıyorlar. Erdal Bey “Pazarlara katılım çok güzel, halkımızın yerel tohuma ilgisi çok. Buraya gelip tohum alan, tohum getiren, topluluğumuza katılan insanlar oluyor. Bu pazarlarda diğer kooperatiflerden arkadaşlarla tanışıyor, onlarla tohum alışverişi yapıyorum. Seneye yere tohumlarla üretilmiş ürünler daha da çoğalacak.” diyor ve ekliyor: “Sağlıklı ve bağımsız gıda için tek çaremiz yerel tohum. Sağlığımız için, geleceğimiz için yerel tohumları yaşatmalıyız.”
Serap Nemutlu| Bayındır Doğal Ürünler Tarımsal Kalkınma Koop.
Serap Hanım Bayındır’ın Kızıloba Köyü’nden gelmiş. Kooperatifleri dört yıl önce kurulmuş. Çoğu köylünün semt pazarlarından yer alma gücü olmadığını, ürünleri hep toptancıya verdiklerini söylüyor. Bu üretici pazarları sayesinde ellerine daha fazla para geçiyormuş. “Ev bütçesine epey katkı yapmaya başladım hanım başımla” diyor. “Biz kazanıyoruz ama tüketici de kazanıyor” diye ekliyor: “Ürünlerimiz doğal, güzel, sağlıklı. Arada aracı kimse yok, tüketici için de daha uygun.”
Hasan Elbüken – Karaburun Batı Mahalleleri Tarımsal Kalkınma Koop.
Hasan Bey Batı Mahalleleri Kooperatifi’nin perakende ve toptan satış koordinatörü. Karaburun’un Küçükbahçe, Yaylaköy, Salman, Parlak ve Sarpıncık gibi köylerinin kooperatiflerini tek bir çatı altında toplayıp güçlendirmek, daha iyi hizmet vermek için Batı Mahalleleri adı altında bir araya gelmişler. Tarımsal üretimin yanı sıra turizm ve ev pansiyonculuğu, tanıtım, yöresel yemekler gibi alanlarda faaliyet sürdürüyorlar.
Aynı zamanda satıştan sorumlu olduğu için herhalde, kooperatifin ürünlerini pek güzel anlatıyor. Karaburun’un özel ikliminde yetişen ürünlerinin hepsi birbirinden güzel. Karaburun’un mandalinası Gümüldür ve Seferihisar’dan daha erken olgunlaşırmış, aroması daha güçlü olurmuş. Enginarları özellikle zeytinyağlılara gidermiş. Tabii hurma zeytinleri de bölgeye özgü. Bir de kooperatifin ballarını öneriyor. Karaburun’da arıcılık ev için yapılırmış, fazlası satılırmış. O yüzden suni takviye olmazmış. Hayıt ve püren ballarını özellikle tavsiye ediyor.
Pazara Belediye’nin davetiyle gelmişler, Kültürpark’ta da tezgah açıyorlarmış. Köyümüze ve köylümüze sahip çıkmaktaki gayreti nedeniyle yerel yönetime teşekkürlerini iletiyor.
Kadifekale’den üretici kadınlar da Pagos Pazarı’nda
Pagos Pazarı’nda kooperatiflerin yanı sıra, Kadifekale’nin civar mahallelerinden üretici kadınların da tezgah açmasına izin veriliyor. Dilara ve Emine Hanım Ballıkuyu Mahallesi’nden gelmişler. Gözleme satıyorlar. “Kendimize bir katkıda bulunmak istiyoruz. İş alanları kısıtlı zaten, bu şekilde iyi kötü geçim sağlıyoruz” diyorlar. Keşke haftada bir değil, iki üç gün olsa diye dileklerini iletiyorlar.
Yurdagül Eren, Nuhat Okçu ve Asuman Öztep ise Aziziye Mahallesi’nden. Muhtarları Özlem Kanmetin haber vermiş, “Belediye bir üretici pazarı kuruyor, katılmak ister misiniz?” demiş. Bir değişiklik olsun, belki bir katkısı olur diye gelmişler. Şimdi çok memnunlar. Belediye’nin servisiyle gelip gidiyorlarmış. Bu röportajları yaptığımız gün hava çok soğuktu ve bir etkinlik yoktu ama normalde konserler ve gösteriler de oluyormuş. “Normalde müziğimiz de var, çok şenlikli oluyor” diyor ve ekliyorlar: “Bütün İzmirlileri bekliyoruz.”
_________________
Pagos Kadın Kooperatifiyle röportajımız için:
Pagos Kadın Kooperatifi
